Những Bài Học Cuộc Sống Từ Nghề Bếp

Người ta vẫn hay nói, tiết kiệm là thượng sách. Kinh doanh nhà hàng muốn đạt được doanh thu và lợi nhuận như mong muốn lại càng không thể lãng phí bất kỳ điều gì, cho dù là nguyên liệu sản phẩm hay sức lao động đi nữa. Các nhà hàng thành công đều phải hoạt động dựa trên hai nguyên tắc: hiệu quả và nhất quán.

Bạn có thể dễ dàng nhìn thấy các đầu bếp tận dụng mọi thứ vẫn còn sử dụng được, như xương còn sót lại từ thịt được dùng cho nước hầm súp, nhưng ổ bánh mì cũ “xấu mã” được làm thành mẻ bánh nướng mới thơm ngon, vỏ trái cây dùng làm mứt, hoặc những phần thức ăn thừa do khách bỏ lại cũng có thể tái chế thành phân bón cho cây trồng. Lãng phí thức ăn không chỉ là tội theo một tôn giáo nào đó mà còn tiếp tay phá hoại môi trường, và hơn thế, hãy thử tưởng tượng xem nếu một bác nông dân già nào đó cả đời đều chỉ biết gù lưng làm ruộng sẽ cảm thấy thế nào nếu nhìn thấy bạn vứt đi thành quả lao động của họ.

Ngoài ra, nói đến tiết kiệm thì bản thân lao động cũng phải được tối ưu hóa. Chủ nhà hàng hoặc bếp trưởng phải biết cách sắp xếp công việc và tận dụng tối đa lực lượng lao động của mình. Chẳng hạn như vào thời gian cao điểm của nhà hàng như buổi tối và cuối tuần thì các ca làm này sẽ được sắp xếp nhiều nhân viên bếp có kinh nghiệm hơn để có thể nhanh chóng xoay sở trong nhiều tình huống, và ngược lại với các buổi sáng trong tuần thì chỉ cần bố trí đủ nhân viên để đáp ứng cho lưu lượng khách là được. Các nhân viên bếp cũng phải được đào tạo là những người đa nhiệm, đủ kỹ năng để đảm nhận trách nhiệm của nhiều công việc, nhờ đó mà nhà bếp luôn có thể linh hoạt và tìm người thay thế cho nhau khi một trong số nhân viên xin nghỉ. Tóm lại, điểm mấu chốt dù là nguyên liệu hay sức lao động thì bạn cũng phải học cách tận dụng những gì mình có để không phải lãng phí điều gì.

Mọi công việc trong khu vực bếp đều được tính thời gian một cách chuẩn xác, chẳng hạn như hầm thịt trong 2 tiếng, nướng cá trong 30 phút, ủ bột trong 45 phút và chuẩn bị món để phục vụ cho khách sau khi nhận đơn chỉ trong vòng 10 phút. Thậm chí đầu bếp luôn phải tự ước lượng và tính thời gian trong đầu nhiều đến mức sau một thời gian dài làm việc họ có thể tự phản ứng khi cảm thấy đã đủ thời gian như một thói quen của cơ thể mà không cần đến bất kỳ đồng hồ bấm giờ hay thiết bị hỗ trợ nào.

Việc tối ưu hóa lực lượng lao động cũng chính là để có thể tiết kiệm thời gian, hơn thế nữa còn phải sắp xếp công việc theo một trình tự nhất định và nhịp nhàng để mọi việc đều được diễn ra suôn sẻ. Lợi ích của việc này sẽ được thể hiện rõ nhất vào những lúc nhà hàng đông khách hoặc phải phục vụ một bữa tiệc lớn. Các nhân viên bếp phải làm việc liên tục và canh chuẩn thời gian để đảm bảo món ăn đã được nấu một cách hoàn hảo mà vẫn không khiến khách hàng phải chờ đợi quá lâu để được phục vụ. Có thể nói, thời gian là một trong những cơn ác mộng ám ảnh với đầu bếp. Lựa chọn nghề bếp chính là buộc bạn phải biết cách làm chủ thời gian. Không phải tự dưng thời gian là được ví quý như vàng bạc, bởi vì nó là thứ duy nhất một khi đã trôi qua sẽ không bao giờ lấy lại được.

Để trở thành một đầu bếp chuyên nghiệp, bạn sẽ được đào tạo qua những kiến thức cần thiết để nắm bắt sự đa dạng trong thực phẩm. Chính sự tương phản trong kết cấu, hương vị và màu sắc của từng loại nguyên liệu là yếu tố để tạo nên một món ăn tuyệt vời. Đây cũng là lý do vì sao sự sáng tạo đối với một đầu bếp rất quan trọng. Bạn sẽ tự giới hạn khả năng phát triển bản thân cũng như sự nghiệp của mình nếu chỉ có thể lặp đi lặp lại những món ăn quen thuộc trong suốt quá trình làm nghề.

Tuy nhiên, bên cạnh sự tương phản trong thành phần nguyên liệu thì càng kỳ diệu hơn đó là sự tương phản giữa các nền văn hóa khác nhau giao thoa trong nhà bếp. Gần như không có căn bếp nào mà tất cả nhân viên bếp đều là người đến từ cùng một vùng cả. Mọi người thường là lao động nhập cư đến từ nhiều nơi khác nhau, mang theo tính cách và văn hóa cũng khác nhau rất nhiều. Chẳng hạn như người miền Nam sẽ nhiệt tình cởi mở, người miền Bắc thì cẩn trọng kỹ tính, trong khi người miền Trung lại hiền lành chăm chỉ, thậm chí với những nhà hàng cao cấp còn tuyển dụng những nhân viên bếp là người nước ngoài, mang đến sự khác biệt không chỉ về văn hóa mà còn cả về ngôn ngữ.

Có thể những điều khác biệt này sẽ khiến bạn khó mà làm quen ngay đươc, nhưng rồi theo thời gian, bạn sẽ nhận ra ở những người đồng nghiệp khác biệt đó là những điều mới lạ và hay ho mà bạn có thể học hỏi được để phát triển chính mình. Đặc biệt là trong thời đại vẫn còn tồn tại nạn phân biệt chủng tộc như hiện nay thì càng phải chứng minh rằng đa dạng sắc tộc chính là sự đẹp đẽ và tuyệt vời.

Kiến thức là bao la vô tận, ngay cả khi bạn là một đầu bếp chuyên nghiệp với nhiều năm kinh nghiệm đi nữa cũng không bao giờ chắc chắn được bạn đã thành thạo hết mọi kỹ thuật, mọi phong cách ẩm thực hay hiểu hết về mọi thành phần nguyên liệu.

Thay vì cố gắng trở thành một đầu bếp chỉ quan tâm đến lộ trình thăng tiến, hãy trở thành một người đầu bếp tuyệt vời luôn sẵn sàng học hỏi và không ngừng phát triển năng lực của bản thân. Bạn biết đấy, bất kỳ ai trong căn bếp cũng có thể dạy cho bạn những điều mới lạ, kể cả đó chỉ là một phụ bếp hay một nhân viên giao hàng đi nữa. Một nhà hiền triết tin rằng kiến thức của mình là tuyệt đối chẳng qua cũng chỉ là kẻ ngu ngốc. Những người trí tuệ thật sự sẽ hiểu được chúng ta đều phải không ngừng học hỏi trong suốt cuộc đời của mình.

Cho dù bạn chỉ là một đầu bếp vô danh trong một quán ăn nhỏ nào đó thì những bài học này cũng sẽ giúp bạn xây dựng một bản thân hoàn thiện và tốt đẹp hơn không thua kém bất kỳ đầu bếp thành danh nào. Từng bài học bạn được trải nghiệm với nghề bếp không chỉ giúp bạn phát triển sự nghiệp mà còn áp dụng được cho cả trong cuộc sống hằng ngày. Hy vọng những ai có dự định theo đuổi nghề bếp sẽ có đủ kiên trì và niềm đam mê để thành công với lựa chọn của mình.

Uyên Vũ